Osteoporoza bez tajemnic
Co warto wiedzieć?
Osteoporoza to choroba charakteryzująca się zaniżoną masą kości i zaburzoną mikroarchitekturą szkieletu, zwiększa ryzyko złamań kości, a konsekwencji często prowadzi do niepełnosprawności lub zgonu. Jest to choroba charakteryzująca się zwiększonym ryzykiem złamań kości w następstwie zmniejszenia jej odporności mechanicznej[1].
Odporność mechaniczna zależy od zarówno od gęstości mineralnej kości (tzw. BMD), jak i jakości tkanki kostnej. W praktyce jednak rozpoznanie osteoporozy stawia się na podstawie kryteriów densytometrycznych zaproponowanych przez WHO.
Osteoporoza uznana została przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za jedną z głównych chorób cywilizacyjnych. Narażona jest na nią co czwarta kobieta powyżej 60. roku życia i co druga, która ukończyła 70 lat. Należy pamiętać, że na osteoporozę chorują także mężczyźni.
Według danych NFZ z listopada 2019 roku „NFZ o zdrowiu – Osteoporoza” – szacowana liczba osób chorych na osteoporozę w Polsce w 2018 roku, oparta na wskaźnikach epidemiologicznych, to 2,1 mln, z czego 1,7 mln to kobiety. Z badań wynika, że co piąta kobieta i co trzeci mężczyzna powyżej 60 r.ż. umiera w pierwszym roku po złamaniu bliższego końca kości udowej. Należy pamiętać, że nieleczona osteoporoza prowadzi do niepełnosprawności, kalectwa i przedwczesnego zgonu.
Osteoporoza to problem społeczny i medyczny
Osteoporoza jest niewątpliwie dużym wyzwaniem dla systemu ochrony zdrowia krajów rozwiniętych. Według najnowszego raportu z 2010 r. w krajach UE osteoporozę rozpoznano u 22 mln kobiet i 5,5 mln mężczyzn, a liczba nowych złamań wynosiła 3,5 mln (z czego najliczniejsze to złamania bliższego końca kości udowej)[2].
W Polsce problem ten dotyczy blisko 2 mln pacjentów po 50 r.ż. Pośród nich aż 168 tys. osób doświadczyło w ciągu roku złamania, w tym ponad 60% złamań dotyczyło kobiet [dane z 2016 roku). Istnieją dane szacunkowe, że globalnie złamania osteoporotycznego dozna jedna na trzy kobiety i jeden na pięciu mężczyzn po 50 r.ż[3]. Ocenia się, że u co trzeciej kobiety w wieku 65 lat występuje kompresyjne złamanie trzonu kręgowego, a wieku późniejszym u 33% kobiet złamanie bliższego końca kości udowej[4].
Wystąpienie złamania osteoporotycznego wiąże się z ogromnym bólem i cierpieniem, może prowadzić do kalectwa, a nawet śmierci – dotyczy to szczególnie złamań bliższego końca kości udowej.
Pamiętaj!
Regularna aktywność fizyczna w połączeniu z odpowiednim żywieniem uwzględniającym adekwatną podaż wapnia, wit. D i białka stanowi optymalną strategię do osiągnięcia jak najwyższej szczytowej masy kości i utrzymania prawidłowego funkcjonowania układu kostno-mięśniowego.
Sprawdź ryzyko wystąpienia załamania osteoporytycznego – wypełnij kalkulator FRAX:
Oceny BMD dokonuje się w bliższym końcu kości udowej lub kręgach lędźwiowych za pomocą dwuwiązkowej absorpcjometrii rentgenowskiej (DXA).
